Monitoring w podmiotach leczniczych – czemu ma służyć takie rozwiązanie?
Kluczowym zadaniem monitoringu w podmiotach leczniczych jest poprawa bezpieczeństwa pacjentów oraz standardów opieki medycznej. Dzięki odpowiednio usytuowanym kamerom pracownicy mogą stale obserwować pacjentów, bez konieczności przebywania w tym samym pomieszczeniu. W rezultacie personel może zareagować od razu po wystąpieniu nagłej sytuacji, która może doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjenta.
Monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych pozwala również na wyeliminowanie niepożądanych zjawisk, które występują podczas udzielania świadczeń medycznych. Na podstawie nagrań z kamer kierownik placówki może opracować nowe procedury prewencyjne lub naprawcze, które przyczynią się do poprawy jakości opieki nad pacjentem.
Dlaczego monitoring wizyjny w placówkach medycznych to duże wyzwanie?
Wdrożenie systemu monitoringu w placówkach udzielających świadczeń medycznych to bardzo odpowiedzialne zadanie. Z jednej strony należy zadbać o to, aby monitoring przynosił realne korzyści: zwiększał bezpieczeństwa pacjentów, usprawnił proces leczenia, a także ułatwił zarządzanie personelem medycznym. Jednocześnie kamery nie mogą naruszać praw pacjenta, w tym szczególnie prawa do poszanowania intymności i godności. Ponadto monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych wymaga zapoznania się z kilkoma aktami prawnymi, które regulują m.in. kwestię umiejscowienia kamer i zasad prowadzenia obserwacji.
Monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych – podstawa prawna
Kwestie związane ze stosowaniem monitoringu w podmiotach leczniczych reguluje kilka różnych aktów prawnych, w tym szczególnie:
- Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 o działalności leczniczej;
- Ustawa z dnia 19 sierpnia o ochronie zdrowia psychicznego;
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2019 w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą;
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii.
W jakich pomieszczeniach można zastosować monitoring wizyjny?
Monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych można zastosować w trzech przypadkach, określonych w art. 23a ust. 1 ustawy o działalności leczniczej. Zgodnie z tym przepisem kierownik placówki medycznej może ustalić w regulaminie obserwację pomieszczeń:
- ogólnodostępnych, o ile jest to konieczne ze względu na bezpieczeństwo pacjentów i pracowników;
- przeznaczonych na pobyt pacjentów i udzielanie świadczeń medycznych (np. pokoje łóżkowe, pomieszczenia higieniczno-sanitarne, przebieralnie), jeżeli wynika to z przepisów szczególnych;
- w których udzielane są świadczenia zdrowotne, o ile jest to niezbędne ze względu na proces leczenia lub bezpieczeństwo pacjentów (dotyczy szpitali, zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładów rehabilitacji leczniczej i hospicjów).
Kamery monitoringu a poszanowanie praw pacjenta
W przytoczonym wyżej przepisie widnieje jeszcze jeden bardzo ważny zapis, który dotyczy montażu kamer w pomieszczeniach przeznaczonych do udzielania świadczeń medycznych w szpitalach, zakładach opiekuńczych, zakładach rehabilitacji i hospicjach. Otóż monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych powinien być realizowany za pomocą urządzeń rejestrujących obraz, z poszanowaniem intymności i godności pacjenta. Co ważne, kamery muszą być tak usytuowane, aby przekazywany obraz nie obejmował intymnych czynności fizjologicznych. Monitoring w takich pomieszczeniach powinien wynikać z realnych potrzeb, a także musi uwzględniać ochronę danych osobowych.
Obowiązki związane z monitoringiem w podmiotach leczniczych
Monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych musi być wykorzystywany zgodnie z prawem, za co odpowiada kierownik placówki. Sposób prowadzenia obserwacji należy opisać w regulaminie organizacyjnym. Nagrania zawierające dane osobowe powinny być przetwarzane zgodnie z celem, dla którego zostały wykonane (czyli na przykład kamery zainstalowane w celu zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów nie mogą służyć do rozliczania personelu z czasu pracy). Uzyskane w ten sposób nagrania mogą być przechowywane maksymalnie trzy miesiące, później należy je zniszczyć (chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej).
Monitoring w pomieszczeniach przeznaczonych do izolacji pacjentów
W pewnych sytuacjach monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych regulują również przepisy szczególne. W przypadku pomieszczeń przeznaczonych do izolacji kamery powinny umożliwiać sprawowanie stałego nadzoru nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi oraz kontrolowanie czynności związanych z tym środkiem przymusu bezpośredniego. Kamery nie mogą jednak ukazywać intymnych części ciała ani intymnych czynności fizjologicznych (w części przeznaczonej do celów sanitarnohigienicznych). Nagrania z monitoringu mogą być przetwarzane wyłącznie przez osoby, które dysponują pisemnym upoważnieniem wydanym przez administratora danych (np. sąd lub Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego). Zapis z kamer należy przechowywać przez co najmniej 12 miesięcy, lecz nie dłużej niż przez 13 miesięcy od daty powstania.
Jakich kamer należy używać w podmiotach leczniczych?
Wytyczne dotyczące urządzeń stosowanych w monitoringu podmiotów leczniczych zostały określone w rozporządzeniach Ministra Zdrowia. Jeśli chodzi o pokoje łóżkowe, rozporządzenie mówi jedynie o możliwości zastosowania urządzeń służących do obserwacji pacjentów (o ile jest to niezbędne dla procesu leczenia i zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa). W innych pomieszczeniach wytyczne są bardziej szczegółowe.
Monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych należy realizować za pomocą:
- kamer z funkcją autostartu, które umożliwiają obserwowanie twarzy – w zespołach porodowych (pomieszczeniach przeznaczonych dla położnic i noworodków), a także na oddziałach anestezjologicznych i intensywnej terapii;
- kamer z funkcją autostartu, wyposażonych w dodatkowe zasilanie – przy obserwacji dzieci na oddziałach dziecięcych;
- systemu monitoringu składającego się z kamer z funkcją autostartu, wyposażonych w dodatkowe zasilanie, niedostępnych dla pacjenta i zabezpieczonych przed uszkodzeniem – na oddziałach psychiatrycznych;
- kamer z funkcją autostartu i z możliwością obserwowania twarzy, wyposażonych w dodatkowe zasilanie – w pomieszczeniach stacji dializ.
Wdrożenie monitoringu w podmiotach leczniczych – podsumowanie
Monitoring wizyjny w podmiotach leczniczych to niełatwe zadanie, które wymaga zapoznania się z różnymi aktami prawnymi oraz prawidłowej interpretacji przepisów w nich zawartych. System kamer może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów, poprawy jakości opieki medycznej, a także usprawnienia pracy personelu. Nie wolno jednak zapominać, że monitoring musi być realizowany z poszanowaniem praw pacjenta (w szczególności z poszanowaniem prawa do intymności i godności). Ponadto przepisy określają, jakich kamer należy używać w placówkach medycznych z wyszczególnieniem konkretnych oddziałów i pomieszczeń. Niestosowanie się do regulacji prawnych lub nieprawidłowa interpretacja przepisów może skutkować interwencją Rzecznika Praw Pacjenta, dlatego wdrożenie monitoringu w podmiotach leczniczych wymaga odpowiedzialnego i profesjonalnego podejścia.
Jeśli poszukują Państwo firmy, która wdroży monitoring wizyjny w placówce medycznej – zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści są do Państwa dyspozycji:
- pod numerem telefonu: +48 502 083 528
- pod adresem e-mail: kontakt@firmaelektrycznakrakow.pl